Na ruim een jaar ben ik blij terug te zijn in de warmte van de tropen. We rijden opnieuw in de pick-up van mijn vriend naar zijn huis. Werd het vorig jaar behoorlijk bruin door een lange droge periode, nu ziet alles er extreem groen uit; het heeft veel meer geregend dan gemiddeld vertelt hij en voegt eraan toe dat zoiets hoort bij de onvoorspelbaarheid van het weer.
‘Elk dag weer verrassend. Voorspellingen kloppen zelden. Je leeft meer ontspannen wanneer je meedeint met vanzelf gebeurt. Maar, leuk om weer een echt stadsmens te zien. Je schreef dat je na wat leeswerk iets van de jungle begrijpt.’
Ik lach wat verlegen. Thuis ben ik direct weer in het oude patroon van de volle agenda gevallen. Ik draai me in zijn richting: er is iets veranderd aan hem. Zijn manier van bewegen? Zijn oogopslag? De manier waarop hij spreekt? Hij gebaart naar de bomen langs de weg.
‘Uit de periode in de gemeenteraad herinner ik me een voorstel tot verbreding van een provinciale weg. Veel bomen moesten daarvoor gekapt. Ik zie dat helemaal niet zitten. Met mij veel mensen niet en zelfs een meerderheid van de raadsleden. Protesten rollen binnen. Zelfs demonstraties!’
‘Dat hielp……’
‘Die weg kwam er gewoon’, grinnikt hij.
‘O ja? Maar, jij…..’
‘Ach ja, achter onze rug werden stoplichten op een kruispunt zo afgesteld dat er voortdurend files ontstaan. Dus een probleem werd gemaakt. Daar moest iets aan gedaan worden. En raad eens ….. ineens is een meerderheid van mijn collega’s voor dat kappen. Ra, ra.’
‘Maar je ….’
‘Te laat. Het bleef onder de pet hoe dat precies is gegaan. Zoiets zou nu complot denken worden genoemd wanneer je daar iets over zegt. Tenminste als ik jouw verhalen goed begrijp.’
Hij kijkt mij aan en glimlacht.
‘In die periode ontdekte ik een sturing in mijn denken. Ik werd min of meer gedwongen om voorlichters altijd te geloven. Een blind vertrouwen te hebben in uitkomsten van allerlei onderzoeken. Ondersteund met tabellen en cijfers. Ik had geen tijd om erachter te komen hoe geldstromen lopen. Serieuze twijfel begon op alle fronten. Zelfs uitspraken journalisten en zelfs aan uitspraken van rechters.’
‘Zozo, je voelde je toen in een soort jungle zitten.’
Hij knikt.
‘Dacht je op dat moment: dan liever de echte jungle in?’
Hij kijkt recht vooruit, geeft geen antwoord.
Ik neem me voor tijdens dit bezoek erachter te komen wat de druppel voor hem was een compleet andere wereld op te zoeken.
We draaien zijn park in. Bij een vijver stopt hij en even later staan we voor de rand en zien veel bladeren die elkaar lijken te verdringen om het zonlicht te zien. Hij wijst naar een paar bloemen en plukt er een.
‘Alsjeblieft, kijk eens naar die kleuren. Prachtig!’
Ik beaam het maar al snel dwalen mijn ogen naar de vele groene bladeren die het water bedekken. Vervolgens naar de omgeving. Dat ontgaat hem niet.
‘Kijk eens wat langer naar die bloem. Neem de tijd de echte schoonheid tot je door te laten dringen. Stel je daarvoor open.’
Vreemd genoeg kost me dat grote moeite. Telkens willen mijn ogen weg. Mijn vriend zegt niets, blijft dwingend naast mij staan.
Langzaam begint het tot mij door te dringen wat hij bedoelt. Ik zie het binnenste van de bloem. De schitterend verfijning. In de stilte met alleen het geluid van vogels mis ik een aanwijzing, een stem zoals in het commentaar bij een film. Iemand wijst je op iets en vervolgens voer je een actie uit. Een opgelegde sturing dus. Zo’n stem mis ik. Mijn vriend wil dat ik het zelf ontdek. Ik voel me ineens onhandig met de bloem in mijn hand. Onrustig gaan allerlei gedachten door mijn hoofd. Ben ik soms in zijn ogen al zo’n volledig geprogrammeerd stadsmens? Die zelfs bang is geworden voor stilte? Een oppervlakkig levende consument die als schaap suggesties wil krijgen om te kunnen leven?
‘Je vertelt dat je door het bezoek van de vorige keer meer met de natuur bezig bent. Wat moet ik me daarbij voorstellen?’, klinkt het naast mij.
Ik voel me nu heel ongemakkelijk. Het lijkt wel of hij een val heeft opgezet.
‘Flauw. Kom op. Ik sta hier niet om je belachelijk te maken. Na het zien van die schoonheid wil je ongetwijfeld iets drinken. En je bent moe van de reis.’
Onhandig sta ik nog steeds met de bloem in de hand. Meenemen? Weggooien in het water? Ik laat hem achteloos achter mijn rug vallen en volg hem richting auto. Het soort van superieur voelen van een stadsmens boven een provinciaal heeft zich volledig omgedraaid.
Later drinken we koel bier op een van de terrassen rond zijn huis. Hij vertelt over de vogels die we zagen en de veranderingen die hij in het park heeft aangebracht. Tijdens het enthousiast informatie geven over zijn groentetuin grijp ik mijn kans.
‘Wanneer kwam het idee in je op het kikkerland te verlaten? Was dat toen je in die gemeenteraad zat?’
Zwijgend neemt een slok bier en kijkt het park in.
‘Op een dag stond ik de keuken voor drie vellen papier die ik op de muur had geplakt. Rood, oranje en groen, allemaal met E nummers. Je kent die kleine lettertjes die op allerlei producten staan. Moet je een super gezichtsvermogen voor hebben.’
‘Ja, veel te klein om te lezen.’
‘Ook de bedoeling natuurlijk. Deze gedachte kwam op: in wat voor krankzinnige wereld leef ik? Een dagtaak om te achterhalen hoe je een heel klein beetje gezonder kan leven? Waar ben ik mee bezig? Ik lijk wel gek.’
Hij schudt zijn hoofd naar alle kanten.
‘Dus je ging biologisch …..’
‘Dat was een tussenfase. Inmiddels is dat ook een industrie geworden.’
‘Met belangen…….’
‘Ongetwijfeld.’
Mijn gedachten dwalen af naar een vakantie in Frankrijk. Het sproeien met gif op appels. Die gifspuiter deed dat in een soort ruimtepak. Vanaf dat moment schil ik elke appel, ook al heb ik ergens gelezen dat daarmee belangrijke voedingsstoffen verdwijnen.
‘In een keer trok ik die E velletjes van de muur en nam me voor op mijn manier te gaan leven.’
‘Maar….’
‘In plaats van gedwongen worden te denken in wat goed en fout voor je is. Of, wat mooi is.’ De bloem bedoelt hij, de manier waarop ik ernaar keek.
‘De overheid koos voor het verdienmodel van de industrie, niet voor de gezondheid van zijn burgers. Als kind op school hoor je romantische verhaaltjes over de natuur, je leert hoe alles er in je lichaam uitziet. Informatie over gezond leven? Wat al die eindeloze variaties aan chips in je lichaam doen? Een dokter voor je gezondheid. Jij niet.’
Ik knik. Inderdaad lijkt de maatschappij op een dierentuin. Steeds grotere bedrijven voeden ons op een onnatuurlijke manier. ‘Als je zelf op een dag nadenkt, dan besef je: er klopt iets niet.’ ‘Dat weet jij niet maar we krijgen zelfs straf tegenwoordig: extra belasting wanneer je gezond wilt leven.’ Een moment kijken we elkaar aan en openen tegelijk de mond: ‘Be-lang-en ….. strijd’, waarna we in de lach schieten. Ik denk aan de vijver. Aan de bloem, de strijd om het zonlicht van de bladeren.
‘Ik besloot toen als mens de regie over mijn leven in eigen hand te nemen’, klinkt het op een enigszins dramatische toon, waarna hij er snel aan toevoegt: ‘Dus niemand heeft de rest van mijn leven nog autoriteit over mij, over mijn lichaam. Niemand verbiedt mij uit de jungle te eten. Ik heb hier nog nooit een E nummer zien oversteken.’ ‘De jungle is voor jou een leerschool.’ ‘Ja. Je leert wat echt genieten is. Eindelijk ook wat werkelijk waarde heeft en wat mooi is.’
Tijdens de prachtige zonsondergang drinken we tot we dronken worden met jungletalk. Hij is inderdaad veranderd.
Joop Brussee
16 december 2021
uit: open
openvuist.com 